عمل جراحی بازکردن مجرای اشکی در ایران

عمل جراحی بازکردن مجرای اشکی

 عمل جراحی باز کردن مجرای اشکی نوعی جراحی با هدف کاهش احتباس مایع و موکوز داخل کیسه های اشکی می باشد. این عمل موجب افزایش تخلیه اشک و در نتیجه کاهش اشک ریزش می شود. عمل جراحی باز کردن مجرای اشکی می تواند از طریق داخل بینی یا از سمت خارج انجام شود. هر دو روش عمل، در نهایت موجب تخلیه مستقیم اشک از مجاری اشکی به داخل حفره بینی از طریق مجرای جدید می گردد.

مروری بر شیوه عمل جراحی باز کردن کیسه اشکی

عمل جراحی باز کردن مجرای اشکی نوعی عمل برای ایجاد یک سوراخ جدید برای تخلیه راحت تر کیسه اشکی به داخل حفره بینی می باشد. این عمل زمانی انجام می شود که مجرای اشکی که مسئول تخلیه کیسه اشکی است دچار انسداد گردد و مانع تخلیه مناسب اشک از کیسه اشکی شود.

بیماری که دچار انسداد مجرای اشکی است معمولا با علائم اشک ریزش بیش از حد یا عفونت مکرر چشم مراجعه می کند. به این معنی که قطرات اشک به دلیل اختلال در سیستم جمع آوری و درناژ اشک به داخل حفرا بینی، به بیرون از چشم می ریزند.

همچنین ممکن است بیمار علائمی نظیر کیسه اشکی متورم و بزرگ شده و نیز عفونت های مکرر چشم یا اطراف چشم داشته باشد.

دلایل انسداد مجرای اشکی:

انسداد مجرای اشکی ممکن است در هر سنی رخ دهد. از دلایل آن می توان به:

– انسداد مجرای اشکی از بدو تولد:

بسیاری نوزادان ممکن است به دلیل عدم تکامل مناسب سیستم اشکی، با انسداد یا تنگی مجرای اشکی متولد شوند.

– تغییرات با افزایش سن:

هرچه سن بالاتر رود، ممکن است این مجاری باریک که وظیفه درناژ و تخلیه اشک را بر عهده دارند، دچار گرفتگی و انسداد شوند و یا محل تخلیه در بینی مسدود گردد.

– ضربه یا آسیب:

ضربه به صورت ممکن است منجر به آسیب استخوانی یا اسکار و زخم در مجاورت سیستم  درناژ اشک شود و مسیر طبیعی تخلیه اشک را منحرف کند. البته تجمع سلول های مرده پوست یا اجزای کوچک آلودگی در مجرای اشکی نیز ممکن است باعث انسداد گردد.

– التهاب یا عفونت:

التهاب مزمن یا عفونت مزمن در چشم یا بینی ممکن است موجب انسداد مجرای اشکی گردد و برای درمان، عمل جراحی باز کردن مجرای اشکی ضروری باشد.

– بیماری های التهابی:

بیماری هایی که منجر به التهاب و تورم در بافتهای بدن گردند نیز ریسک انسداد مجرای اشکی را بالا می برند، این بیماری ها شامل گرانولوماتوز با پلی آنژیت یا سارکوئیدوز و غیره است.

– درمان سرطان:

شیمی درمانی و رادیوتراپی که در درمان کانسر یا سرطان استفاده می شود، ممکن است موجب انسداد مجرای اشکی گردد.

عمل جراحی بازکردن مجرای اشکی چگونه انجام می شود؟

عمل جراحی باز کردن مجرای اشکی از مسیر خارج ممکن است با بی هوشی عمومی یا بی حسی موضعی کنترل شده انجام گیرد.

جراح یک برش منحنی شکل از کانتوس داخلی چشم به سمت پوست نازک پلک تحتانی ایجاد می کند. طول این برش حدود 10 تا 12 میلیمتر است. قبل از برش پوست محل عمل با مواد ضدعفونی کننده مانند بتادین پاکسازی می شود. در حین عمل، برای محافظت از چشم، یک لنز محافظ ژله ای بر روی کره چشم قرار داده می شود. جراح با یک تیغ بیستوری شماره 15 برش را ایجاد می کند. سپس عضله اوربیکولار چشم را کنار می زند تا پریوست هلال قدامی اشکی نمایان شود. برای پیشگیری از خونریزی محل برش باید به سمت خارج شریان های آنگولار یا زاویه ای باشد.

سپس جراح پریوست را در طول هلال قدامی اشکی در سطح تاندون کانتوس داخلی چشم برش می دهد و به سمت پایین برش را ادامه می دهد و به آرامی با الواتور پریوست را بلند می کند تا از استخوان بینی جدا شود. همچنین حفره کیسه اشکی را به سمت خلفی – خارجی بلند می کند. بعد به آرامی استخوان حفره کیسه اشکی را که باریک است در محل خط اتصالی استخوان سوراخ می کند. برای این کار جراح از یک دریل جراحی برای جداکردن استخوان حفره مجرای اشکی استفاده می کند. سپس جراح با احتیاط استیوم استخوانی را جدا می کند، به نحوی که به موکوز بینی زیرین آسیب نزند یا موجب نشت مایع مغزی – نخاعی نشود.

در ادامه جراح یک پروب یا لوله باریک را داخل کیسه اشکی وارد می کند و از قیچی جراحی برای باز کردم مجرا تا انتهای آن استفاده می کند. جراح در حین این عمل، هرگونه بافت اسکار یا زخم، سنگ مجاری اشکی یا توده در این مسیر را خارج می کند و یک فلپ یا پیوند بافتی از موکوز بینی بر می دارد و روی محل قرار می دهد.

پس از برداشتن فلپ، جراح یک مسیر جدید را به سمت بینی ایجاد می کند و عضله اوربیکولاریس چشم و پوست را می بندد.

هرچند روش دیگری نیز وجود دارد که به آن عمل جراحی باز کردن مجرای اشکی از داخل بینی گفته می شود. در روش عمل جراحی بازکردن مجرای اشکی از راه بینی یا عمل جراحی باز کردن مجرای اشکی با آندوسکوپی، هیچ اسکار یا جای زخمی بر روی پوست وجود ندارد. در این روش جراح از یک اندوسکوپ بینی که یک دوربین کوچک به سر آن متصل است استفاده می کند. وسایل مورد نیاز جراحی با اتصال به اندوسکوپ به محل عمل ارسال می شوند. عمل جراحی باز کردن مجرای اشکی از طریق مانیتوری که به دوربین آندوسکوپ متصل است هدایت شده و انجام می گردد.