عمل پیوند قرنیه چیست؟
قرنیه یک سطح شفاف و گنبدی شکل در جلوی چشم می باشد که در متمرکز کردن نور و بینایی ایفای نقش می کند. وقتی قرنیه آسیب می بیند، منجر به درد و کاهش دید می گردد. عمل پیوند قرنیه یا کراتوپلاستی، نوعی عمل چشم می باشد که در آن بافت آسیب دیده قرنیه چشم توسط یک بافت سالم قرنیه از فرد دهنده به فرد گیرنده جایگزین می شود. در این عمل، شفافیت قرنیه آسیب دیده بیشتر شده و بینایی فرد بهتر می گردد. مطالعات نشان می دهد شانس موفقیت عمل پیوند قرنیه بالا می باشد، هرچند احتمال رد پیوند قرنیه نیز در مواردی وجود دارد.
پیوند قرنیه شایعترین نوع پیوند در انسان ها بوده و بیشترین شانس موفقیت پیوند را دارد. هر ساله حدود 100.000 پیوند قرنیه در سراسر جهان انجام می گیرد. مراکزی در دنیا بنام بانک چشم وجود دارند که مسئول فرآوری و نگهداری و آماده سازی قرنیه پیوندی را بر عهده دارند. افرادی که دچار مرگ مغزی شده اند و داوطلب اهداء عضو بوده اند، در صورتی که بیماری خاصی نظیر هپاتیت یا ایدز یا سیفلیس نداشته باشند، می توانند دهنده بافت قرنیه باشند. بافت قرنیه ازچشم این افراد خارج می شود و تحت برخی آزمایشات خاص قرار می گیرد. در صورتی که بافت قرنیه این افراد شفاف و سالم باشد و بافت اندوتلیال سالمی داشته باشد، پس از استخراج، در محلول های نگهدارنده خاصی برای اهداء ذخیره می گردد.
بخش مرکزی قرنیه ضخامتی در حدود 500 میکرون دارد و از لایه های مختلفی تشکیل شده است که بخش داخلی آن یعنی سلولهای اندوتلیال نقش مهمی در شفافیت قرنیه دارند. اگر تمامی لایه های ملتحمه جایگزین شوند، به این روش پیوند نافذ گفته می شود و اگر فقط لایه های قرنیه جایگزین شود، پیوند قرنیه نام می گیرد.
عمل پیوند قرنیه با بی حسی موضعی و یا بی هوشی عمومی انجام می گردد. نتایج عمل پیوند قرنیه به بیماری اولیه ای که منجر به جراحی پیوند قرنیه شده است مربوط می شود..
در چه مواقعی ممکن است نیاز به عمل پیوند قرنیه داشته باشیم؟
موارد متعددی وجود دارد که ممکن است منجر به پیوند قرنیه شود، از جمله:
- قوز قرنیه
- دیستروفی تمرکزی یا فوکوس
- نازکی قرنیه
- زخم قرنیه ناشی از عفونت یا صدمه
- تورم قرنیه
- عوارض جراحی قبلی چشم نظیر آب مروارید یا لازیک
- سوختگی قرنیه ناشی از مواد شیمیایی
- ادم قرنیه
چرا پیوند قرنیه لازم است؟
در بیمارانی که مبتلا به قوز قرنیه هستند، اگر این عمل انجام نشود، ممکن است در گذر زمان سبب کاهش بینایی، نازکی قرنیه و حتی پاره شدن قرنیه گردد.
– در بیماران مبتلا به کدورت قرنیه این پیوند باعث بهبودی تاری دید میشود.
– ممکن است بیمار در اثر ضربات شدید، دچار پارگی قرنیه گردد که این عمل به حفظ پیوستگی قرنیه کمک میکند.
– بیمارانی که دچار لک قرنیه میشوند، جهت بهبود ظاهری چشم، این عمل تنها راه حل پایدار است. برخی از بیماران از لنزهای زیبایی استفاده میکنند که به علت عدم تحمل بیمار نمیتواند همیشگی باشد.
– در بعضی موارد که قرنیه دچار عفونت‌های شدید میشود، انجام این پیوند لازم میگردد.
پیوند قرنیه چگونه انجام می شود؟
پیوند قرنیه یا corneal transplantation یک عمل جراحی است که تمام ضخامت یک قرنیه اهدایی، یا لایه ای از آن و یا قسمتی از آن به چشمان بیمار پیوند زده میشود.
به جلوترین لایه چشم که بی رنگ و شفاف بوده و اجازه ورود نور به چشم را میدهد، قرنیه گفته میشود. قرنیه دارای ضریب شکست خاصی است و انحناء آن به گونه ای است که مسیر نور را تغییر داده و به کمک عدسی چشم باعث میشود که تصاویر اشیائی که در فاصله دور یا نزدیک از ما هستند، بر روی پرده شبکیه متمرکز شود و شخص قادر به دیدن آن اشیاء میگردد.
در طی متداول ترین نوع پیوند قرنیه، جراح متخصص چشم، ضخامت کل یا لایه ای از ضخامت قرنیه غیر طبیعی بیمار را برش میدهد تا یک دیسک به اندازه یک دکمه کوچک از بافت قرنیه برداشته شود. از ابزاری که مانند قالب برش کوکی عمل میکند، برای ایجاد این برش دایره ای دقیق استفاده میشود.
پیوند قرنیه موجب بهبود دید، کاهش درد در برخی بیماران و نیز بهبود نمای ظاهری چشم می گردد. فرد دهنده در پیوند قرنیه معمولا مبتلا به مرگ مغزی بوده و بافت قرنیه از این فرد گرفته می شود و توسط بانک قرنیه تحت آزمایش و بررسی قرار می گیرد و در نهایت در صورت تایید کامل سلامت بافت، به چشم فرد گیرنده پیوند می گردد.
روش ها و متد های پیوند :
قبل از پیوند قرنیه، باید برای فرد گیرنده معاینات و آزمایشات کامل صورت گیرد. سپس با استفاده از میکروسکوپ های دقیق، یک لایه حلقوی از سطح قرنیه چشم گیرنده جدا می شود. همچنین همین بخش از چشم فرد دهنده نیز جدا شده و با استفاده از بخیه های ریز و میکروسکوپی، به چشم فرد گیرنده پیوند می شود. بطور میانگین این عمل بین 1 تا 2 ساعت طول می کشد. در طول این عمل، بیمار تحت بی هوشی عمومی قرار می گیرد و ممکن است بطور همزمان عمل آب مروارید (کاتاراکت) یا آب سیاه (گلوکوم) نیز انجام گیرد
روش معمول و سنتی
در روش معمول پیوند قرنیه، پزشک بخشی از قرنیه با ضخامت کامل را از چشم فرد دهنده بوسیله دستگاه های دقیق و ویژه جدا می کند. سپس یک برش دقیق درمحل مشابه چشم فرد گیرنده ایجاد می کند و بافت قرنیه را به آن محل منتقل کرده و بخیه میکروسکوپی می زند. این بخیه ها معمولا برای حدود 1 سال در چشم فرد باقی می ماند. چند ساعت بعد از عمل شما می توانید به منزل تان بروید
راههای مختلف عمل پیوند
روش های مختلفی برای پیوند قرنیه وجود دارد که برخی از آن ها شامل:
- کراتوپلاستی اندوتلیال(EK): کراتوپلاستی اندوتلیال یک روش جدید در طی دهه اخیر می باشد. در این روش، لایه زیرین و اصلی قرنیه جایگزین می شود و مابقی بافت قرنیه سالم و دست نخورده باقی می ماند. در این روش، جراح از بخش خلفی قرنیه وارد شده و بافت آسیب دیده یا عفونی را با بافت سالم دهنده جایگزین می کند. این بخش از قرنیه شامل اندوتلیوم و بافت محافظ آن یعنی غشای دسمان می باشد. در این روش، چشم پزشک تان برش بسیار ریز در قرنیه ایجاد می کند و یک دیسک حاوی لایه ای از سلول های اندوتلیال را داخل قرنیه قرار می دهد. در این متد درمانی، معمولا نیازی به بخیه نمی باشد.
- کراتوپلاستی لاملای قدامی(ALK): در این عمل، جراح از بخش قدامی قرنیه وارد شده و بافت اپیتلیوم و لایه استروما را جایگزین می کند. در این روش، بافت آسیب دیده چشم بدون آسیب به لایه اندوتلیوم برداشته می شود. عمل پیوند قرنیه به شیوه ALK بسته به نوع عمل به زیر شاخه هایی تقسیم می شود. به عنوان مثال، اگر آسیب و در نتیجه جایگزینی بافت فقط در بخش قدامی قرنیه باشد، به این عمل کراتوپلاستی لاملای قدامی سطحی یا SALK گفته می شود. در صورتی که آسیب عمیق بوده و به استروما نیز آسیب زده باشد، کراتوپلاستی لاملای قدامی عمیق یا DALK نام میگیرد. در طی عمل پیوند قرنیه به روش DALK، بافت میانی و قدامی قرنیه با یک برش کوچک برداشته می شود. بنابراین، بافت سالم خلفی قرنیه سالم می ماند. بافت آسیب دیده قرنیه توسط یک بافت سالم ازفرد دهنده جایگزین می گردد.
معایب و مزایای پیوند قرنیه
پیوند قرنیه تقریبا بی خطر بوده و در اغلب موارد موجب بهبود بینایی می گردد؛ هرچند مشابه سایر عمل ها ممکن است عوارضی نیز به دنبال داشته باشد. این عوارض شامل عفونت، آب سیاه یا گلوکوم، آب مروارید یا کاتاراکت، آستیگماتیسم و یا رد پیوند باشد.
در پیوند قرنیه برخلاف سایر پیوند اعضای انسان، نیازی به انجام آزمایش خون یا تناسب بافت ها بین دهنده و گیرنده وجود ندارد و هر بافت قرنیه سالم می تواند از هر فرد به فرد دیگر منتقل شود.
هزینه پیوند قرنیه در ایران در مقایسه با سایر کشورها چقدر است؟
هزینه پیوند قرنیه، بستگی به عوامل مختلفی از جمله هزینه فرآوری قرنیه، حق العمل جراح، هزینه های مرکز جراحی و هزینه های بیهوشی دارد.
بانک چشم مرکزی در ایران یک مؤسسه غیر دولتی است که وظیفه این موسسه، جمع آوری، فرآوری و توزیع قرنیه به بیماران نیازمند جراحی پیوند قرنیه است. هزینه‌های این مرکز از پروسه فرآوری قرنیه تامین میشود.
در حال حاضر هر سال در ایران، نزدیک به 7 هزار جراحی پیوند قرنیه انجام میگردد. برای این عمل، قرنیه از چشم شخص متوفی برداشته شده و پس از انجام آزمایشات عاری بودن از بیماری های واگیر دار، به قرنیه بیمار متقاضی، پیوند میشود که موفقیت این عمل بیش از نود درصد میباشد.
قرنیه تنها بافتی است که در شرایط مناسب تا 24 ساعت بعد از فوت میتواند از جسد برداشته شده و امکان پیوند دارد. بنابراین بانک چشم ایران از لحاظ تامین قرنیه با مشکلی مواجه نیست و به عنوان یک بانک چشم برتر در خاورمیانه، حتی به کشورهای عراق، قطر و عربستان صادرات قرنیه دارند. دانشگاه‌های علوم پزشکی در ایران در زمینه بیماری‌های چشمی با سازمان بهداشت جهانی همکاریهای مطالعاتی و عملیاتی خوبی را دارند.
به گفته یکی از اساتید دانشکده پزشکی، در تیر ماه سال 1398 در برخی موارد هزینه پیوند قرنیه حدود هفده ميليون و پانصد هزار تومان بوده است. طبق مصوبه وزارت بهداشت هزینه‌های مربوط به فرآوری قرنیه از بیمار اخذ میشود كه حدود دو ميليو ن و پانصد هزار تومان مي باشد. طبق تعرفه دولتی خدمات جراحی، هزینه جراحی پیوند قرنیه بسته به نوع عمل، بین 9 تا 35 میلیون تومان میباشد.البته اغلب بیمه‌های درمانی هزینه جراحی پیوند قرنیه را میپردازند و رقم پرداختی بیمار بالا نمیرود.
هزینه پیوند قرنیه در ایران نسبت به دیگر کشورها کم بوده و امکانات درمانی مناسب و مهارت جراحان پیوند قرنیه این عمل را جزو جراحی های برتر در صنعت گردشگری سلامت ایران وارد کرده است.
هزینه پیوند قرنیه در سایر کشورها چقدر است؟
هزینه پیوند قرنیه در هند با پذیرش یک روز در بیمارستان حدود 2000 دلار است. اما بسته به شهر و مرکز مراقبت از چشم ممکن است هزینه های جراحی متفاوت باشد. احتمال بافت قرنیه اهدا کننده در یک مورد از هر سه مورد زیاد است و از این رو اقدام به جراحی حتمی است.
در حال حاضر، هزینه جراحی پیوند قرنیه بین 50000 تا 100000 روپیه است، که فقط در بیمارستان های بخش خصوصی انجام می شود. با راه اندازی بانک چشم، وزارت بهداشت هند، تسهیلات پیوند قرنیه را بدون هزینه در اختیار بیماران فقیر قرار میدهد.
در ایالات متحده ، هزینه پیوند قرنیه، بسته به نوع بیمه متغیر است. هزینه تامین قرنیه بین 2000 تا 2500 دلار است. هزینه حق العمل جراح بین 800 تا 1200 دلار میباشد. هزینه های مرکز جراحی حدود 2000 دلار خواهد بود. هزینه های بیهوشی در حدود 400 تا 600 دلار میباشد. این موارد هزینه جراحی پیوند قرنیه برای هر چشم را از 5200 تا 6300 دلار برآورد میکند.
احتمال عدم موفقیت پیوند یا رد پیوند احتمالاً در 12 ماه اول 10 تا 15 درصد است، این بدان معنی است که شما مجبورید این عمل را دوباره انجام دهید.
هزینه پیوند قرنیه در شهر دوبی امارات متحده عربی به عوامل مختلفی مانند سن بیمار، روش درمانی مورد استفاده، پیچیدگی پزشکی و موارد دیگر بستگی دارد. بیمارستان ها هر از گاهی به معرفی بسته های جذاب میپردازند. هزینه درمان در امارات از 6000 دلار آمریکا شروع میشود.
موفقیت عمل پیوند قرنیه
در افرادی که به دلیل قوز قرنیه، لکه های قرنیه غیر عفونی یا ادم و تورم مختصر قرنیه نیاز به پیوند قرنیه پیدا می کنند، نتایج عمل بسیار عالی شده و شانس موفقیت عمل بالای 90% می باشد. در صورتی که پیوند قرنیه به دلیل عفونت هرپسی یا ادم و تورم شدید قرنیه باشد، شانس موفقیت در حد 80% است. در موارد اورژانسی که پیوند قرنیه برای کنترل عفونت یا ترمیم سوراخ قرنیه انجام می شود، قرنیه پس از پیوند قرنیه ، شفافیت قبلی را نخواهد داشت ولی به هر حال این پیوند موجب حفظ ساختار چشم می شود.
بطور معمول این عمل در ایران به راحتی انجام میشود و از میزان موفقیت قابل قبولی برخوردار است. در حقیقت، این پیوند موفق ترین روش در پیوندهای بافتی است. رد بافت اهدا کننده که جدی ترین عارضه بعد از این پیوند است، برای حدود 5 تا 30 درصد بیماران رخ میدهد
رد پیوند قرنیه
برخی مواقع ممکن است سیستم ایمنی فرد گیرنده قرنیه، بر علیه بافت قرنیه پیوند شده فعال شود و موجب کدورت قرنیه، درد یا قرمزی در چشم و یا از بین رفتن بینایی گردد که به آن رد پیوند قرنیه گفته می شود و ممکن است سال ها بعد از پیوند قرنیه اتفاق بیفتد.
در اغلب موارد، رد پیوند قرنیه توسط پزشک کنترل می شود و قرنیه مجددا واضح و شفاف می گردد. بنابراین توصیه می گردد در صورتی که فردی که پیوند قرنیه انجام داده است، دچار قرمزی چشم، درد یا افت بینایی شد، سریعا به چشم پزشک مراجعه نماید.
اگر پیوند قرنیه رد شود، می توان اقدام به پیوند مجدد بافت قرنیه کرد.
- علائم رد پیوند قرنیه چیست؟
رد پیوند قرنیه وقتی رخ می دهد که سیستم ایمنی فرد گیرنده به اشتباه بافت پیوند شده را بیگانه تشخیص میدهد و به آن حمله می کند. رد پیوند قرنیه در 10% مواقع رخ می دهد و می توان با استفاده از داروهای خاصی جلوی این اتفاق را گرفت یا پیوند قرنیه مجدد انجام داد. رد پیوند قرنیه بعد از عمل پیوند قرنیه ممکن است علائمی داشته باشد که شامل:
- درد
- حساسیت به نور
- از بین رفتن بینایی
- قرمزی چشم
بعد از عمل پیوند قرنیه چه کاری باید انجام دهید؟
نکاتی که بعد از عمل پیوند قرنیه باید رعایت شود شامل موارد زیر می باشد.
- باید در چند روزاول داروهایی مصرف کنید. این دارو ها شامل قطره های چشمی و قرص های خوراکی می باشد. این دارو ها برای پیش گیری از عفونت بعد از جراحی پیوند قرنیه انجام می شود.
- بعد از جراحی پیوند قرنیه باید از چشم بند استفاده کنید تا مراقبت کافی بعد از عمل داشته باشید.
- بعد از جراحی پیوند قرنیه نباید ضربه یا آسیبی به شمچشم تان وارد شود.
- برای نظارت بر روند بهبودی، باید بعد از جراحی پیوند قرنیه، بطور منظم توسط چشم پزشک تان معاینه شوید.
با توجه به عوارض احتمالی بعد از جراحی پیوند قرنیه مثل رد پیوند قرنیه حتی تا سال ها بعد از جراحی، ضروری است مکررا توسط چشم پزشک معاینه شوید
بهبودی پیوند بافت قرنیه چه مدت طول میکشد؟
بینایی بیمار ممکن است برای مدت زمانی پس از عمل مبهم باشد. برای برخی از افراد، ممکن است 6 تا 12 هفته طول بکشد تا مزایای کامل جراحی را به دست آورد و به سمت هرچه بیشتر واضح دیدن، پیشرفت کند. مراقبتهای پزشک بعد از عمل به شما کمک میکند تا چشم شما در وضعیت بهبودی قرار بگیرد و در جلوگیری از رد بدن شما از بافت اهدا شده کمک کند.
آیا لیست انتظار برای پیوند قرنیه وجود دارد؟
بافت قرنیه از اهدا کنندگان متوفی که نام آنها در لیست اهدا کننده ثبت شده برداشته میشود. از آنجا که تقریباً هر کسی میتواند قرنیه های خود را پس از مرگ اهدا کند، لیست انتظار پیوند قرنیه معمولاً به اندازه سایر پیوند اعضای بدن طولانی نیست.
- تغییرات بینایی بعد از عمل پیوند قرنیه چگونه رخ می دهد؟
بعد از عمل پیوند قرنیه، بیمار ممکن است تاری دید داشته باشد که گذرا بوده و به زودی رفع می شود. وقتی التهاب بافت ناشی از عمل رفع شود و بخیه ها برداشته شوند، شکل و حالت قرنیه تغییر می کند. این امر ممکن است 2 تا 13 ماه طول بکشد و بیمار می تواند پس از این مدت عینک یا لنز چشمی جدید استفاده کند. در صورت لزوم، پزشک لنز تماسی تجویز می کند.
- آیا باید بعد از عمل پیوند قرنیه فعالیت فیزیکی محدود گردد؟
میزان فعالیت فیزیکی فرد به فرد متفاوت استف لذا بهتر است در این خصوص با پزشک یا پرستارتان مشورت کنید. در هر صورت، بعد از پیوند قرنیه باید از فعالیت هایی که فشار مستقیم به کره چشم وارد می کند پرهیز کرد.
پیوند قرنیه مدام در حال انجام می باشد و شانس موفقیت بالایی دارد. در واقع قرنیه، بهترین بافت برای پیوند در انسان می باشد. درصورتی که علایم رد پیوند قرنیه به موقع تشخیص داده شود، در 90% موارد قابل کنترل می باشد.
عوارض پیوند قرنیه:
عوارض و معایب پیوند قرنیه می تواند شامل رد پیوند، عفونت چشم یا مشکلات مربوط به بخیه باشد.
عود بیماری اولیه ای که منجر به پیوند بافت قرنیه شده، شایعترین عارضه بعد از پیوند قرنیه بوده و در 5 تا 30 % بیماران رخ می دهد. آشنایی با علائم اصلی رد پیوند قرنیه می تواند موجب تشخیص زود هنگام رد پیوند قرنیه و در نتیجه پیشگیری از رد پیوند گردد. این علائم شامل:
سایر عوارض و معایب پیوند قرنیه ناشایع بوده و می تواند خونریزی داخل چشم، عفونت، آب مروارید، آب سیاه، بازگشت بیماری اولیه قرنیه و یا جداشدگی قرنیه باشد.
ممکن است بیماران بعد از عمل پیوند قرنیه علائمی نظیر سوزش جشم، حساسیت به نوریا قرمزی چشم داشته باشند. همچنین اشک ریزش و ترشحات چشم نیز ممکن است وجود داشته باشد. خوشبختانه این علائم با مصرف داروهایی نظیر قطره تایلنول چشمی یا استامینوفن خوراکی تا چند روز بعد از عمل کنترل می گردد
آستیگماتیسم
شایعترین عارضه پیوند قرنیه، پیشرفت آستیگماتیسم می باشد که با برداشتن بخیه ها اصلاح می شود؛ یا ممکن است فرد نیاز به استفاده از عینک یا لنز تماسی پیدا کند.
طب مد توریسم یک شرکت تسهیلگر درمان بیماران بین المللی واقع در ایران (تهران) است. با توجه به پتانسیل ها و توانمندی های فراوان موجود در ایران، در زمینه گردشگری سلامت، ما فعالیت خود را جهت بهره برداری و شکوفاسازی این استعدادها آغاز نمودیم. ما با آغوش باز پذیرای بیماران و میهمانان از سراسر جهان هستیم و آمادگی داریم تا آنها را از خدمات درمانی با کیفیت و پزشکان حاذق ایران بهره مند سازیم.
طب مد توریسم در حال حاضر با بیش از 40 مرکز درمانی بین المللی، 140 بیمارستان ملی و 300 مرکز تخصصی، 430 پزشک متخصص و فوق تخصص، 112 هتل و نیز ایرلاین های داخلی و بین المللی، همکاری دارد و ارائه خدمات گسترده در سراسر ایران را برای ما ممکن می سازد.
تیم ما پکیج های کامل درمانی و زیبایی به همراه کلیه خدمات مسافرتی -گردشگری لازم را برای شما فراهم می آورد.
تیم با تجربه طب مدتوریسم پروسه درمان را به نحوی مدیریت می کند تا شما با آرامش کامل صرفا روی درمان خود متمرکز شوید.
راه های ارتباطی:
شماره های تلفن: 537 177 88 (21)98+
76 44 51 88 (21)98+
آدرس: تهران- سهروردی شمالی- بین کوچه آزادی و باغ – پلاک 270 – طبقه اول – واحد1
ایمیل: [email protected]