3. نحوه عملکرد IVF
IVF از چندین مرحله تشکیل شده است. در واقع، بعد از مصرف یک سری دارو، تخمکها به مرحله برداشت میرسند و در آزمایشگاه با اسپرم ترکیب میشوند تا بارور شوند. در نهایت، تخمکهای بارور یا همان جنینها به رحم منتقل میشوند تا بارداری اتفاق بیفتد. به صورت نرمال، هر چرخه کامل IVF حدود دو تا سه هفته طول میکشد. از آنجا که این روش درمانی، روشی گرانقیمت و پیچیده است، متخصصین حرفهای تمامی مراحل پیش روی زوج نابارور را به طور کامل توضیح میدهند تا آنها آگاهانه قدم در این راه بگذارند. در ادامه مقاله، مراحل مختلف IVF را قدم به قدم توضیح خواهیم داد.
3.1. قبل از IVF چه کار باید کرد؟
IVF مسیری طولانی و پر پیچ و خم است و زوجهای متقاضی این روش درمانی باید خود را چه از نظر روانی و چه از نظر فیزیکی، برای آن آماده کنند. از جمله کارهایی که برای آماده کردن بدن، قبل از شروع IVF، پیشنهاد میشود، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغذیه سالم و متناسب
- نگه داشتن وزن در محدوده سالم
- مصرف ویتامینهای ضروری و تجویز شده
- خودداری از مصرف سیگار، دخانیات و الکل
- کاهش مصرف کافئین
حفظ سلامت روحی و روانی نیز از دیگر کارهایی است که باید آن را قبل از آغاز IVF تمرین کنید. روشهای مختلفی برای مدیریت و کاهش استرس و اضطراب وجود دارد: انجام یوگا و مدیتیشن، صحبت و در میان گذاشتن نگرانیها با عزیزان، پیوستن به گروههای پشتیبانی از زوجهای نابارور، و دعا کردن و انجام مناسک دینی و مذهبی. تا جای ممکن از پزشک معالج خود سوال بپرسید تا ذهنتان روشن شود. اکثر ترسها و استرسهای IVF ناشی از ناآگاهی از روند درمان، نرخ موفقیت این کار و عوارض جانبی آن است. قبل از آغاز مراحل اصلی IVF، پزشک معالج شما یکسری آزمایش خون درخواست میکند تا سطح هورمونهای خون شما را بسنجد. این آزمایش خون تعداد و کیفیت تخمکها را نشان خواهد داد. آزمایش خون میتواند عدم انطباق گروه خونی پدر و مادر را نیز نشان دهد. علاوه بر اینها، یکسری آزمایشهای متداول برای اطمینان از سالم بودن و رد بیماریهای عفونی و واگیردار نظیر HIV، هپاتیت B و C، و سفلیس نیز درخواست خواهد شد. کمی قبل از شروع مراحل اصلی، متخصص ناباروری دستور آنالیز مایع منی شوهر و همچنین، اجرای یک ماک انتقال جنین را خواهد داد. در انتقال جنین آزمایشی، عمق رحم بررسی خواهد شد و با استفاده از دستگاه سونوگرافی، لایه داخلی رحم نیز چک میشودو
بهترین مرکز IVF در تهران!
3.2. روند درمان با IVF
بعد از اتمام موفقیت آمیز آزمایشها و تستهای درخواست شده، مراحل اصلی IVF آغاز میشود که حدودا بین دو تا سه هفته زمان خواهد برد. به این مراحل در اصطلاح یک سیکل کامل IVF گفته میشود.
3.2.1. تحریک تخمدان اولین قدم در روند درمان ناباروری از طریق IVF، استفاده از یک سری داروهای هورمونی برای تحریک تخمدانهاست. با مصرف این داروها، تخمدانها به جای رها کردن تنها یک تخمک (که در سیکل قاعدگی عادی رخ میدهد)، مجبور به تولید چندین تخمک خواهند شد. از داروهای هورمونی تزریقی مختلفی برای این کار استفاده میشود، اما مهمترین آنها عبارتند از: کلومیفن، LH، FSH و گنادوتروپینها. این داورها عموما به مدت 10 روز و شبی دو تا سه تزریق مصرف خواهند شد. در طی این دوران، شما باید مرتب به مطب یا مرکز پزشکی سر بزنید تا پزشک از طریق آزمایش خون و سونوگرافی بتواند زمان مناسب مرحله پانکچر یا تخمک کشی را تعیین کند.
3.2.2. تخمک کشی یا پانکچر بعد از اینکه پزشک تشخیص داد که فولیکولها تقریبا بالغ شدهاند، آخرین دوز تزریقی نیز انجام خواهد شد تا طی 24 تا 36 ساعت، تخمکها آزاد شوند. سپس، روز عمل تخمک کشی برای شما فیکس خواهد شد. در طول تخمک کشی که از طریق لولهای باریک و سونوگرافی واژینال انجام خواهد شد، شما بیهوشی بسیار خفیف دریافت خواهید کرد و دردی احساس نمیکنید. پس از برداشتن تخمکها، آنها را در ظرف مخصوص قرار داده و داخل انکیباتور قرار میدهند. البته نمونه مایع منی شوهر نیز باید صبح عمل پانکچر در مرکز باروری آماده باشد. از آنجا که اهدای اسپرم در ایران مجاز نیست، خانمها تنها مجاز به استفاده از اسپرم شوهر خود یا جنین اهدایی هستند. در طول مرحله باروری، تخمکهای سالم و بالغ انتخاب شده و تک به تک با اسپرمهای سالمی که از مایع منی جدا شدهاند، در آزمایشگاه ترکیب میشوند. 5 تا 7 روز پس از باروری تخمکها و زمانیکه تخمک به مرحله بلاستوسیست رسیدند، ممکن است پزشک دستور نمونهبرداری یا آزمایش ژنتیکی قبل از لانه گزینی را بدهد تا از نرمال بودن آنها اطمینان حاصل کند.
3.2.3. انتقال جنین 5 روز پس از تخمک کشی، جنین انتخابی از طریق سونوگرافی و یک لوله نازک و بلند به رحم منتقل خواهد شد. اگر پس از 9 تا 10 روز همه چیز خوب پیش برود، لانه گزینی انجام خواهد شد و پس از دو هفته، پزشک دستور آزمایش خون برای تایید بارداری را خواهد داد.
3.3. پس از IVF
عمل انتقال جنین، ساده و بدون درد است اما پس از انجام عمل، یک سری راهکارها وجود دارد که میتواند شانس بارداری شما را افزایش دهد. برای مثال، مصرف به موقع و اندازه داروهای تجویز شده، پرهیز از سکس تا زمان اعلام نتیجه آزمایش بارداری، عدم حضور در مکانهای پرخطری که افراد بیمار حضور دارند، مصرف غذاهای سالم و مقدار زیادی آب و مایعات، پرهیز از فعالیتهای شدید ورزشی و خودداری از استعمال دخیانیات و الکل، باعث بالا بردن شانس بارداری موفق خواهد شد. اگر میخواهید درباره
عوارض IVF بیشتر بدانید، خواندن این مقاله را از دست ندهید! اگر درمان شما با موفقیت انجام شد و جواب آزمایش خون و نظر دکتر درباره بارداری شما مثبت بود، شما به متخصص زنان و زایمان ارجاع داده خواهید شد تا ادامه بارداری را تحت نظر متخصص بگذرانید و خدمات پزشکی و سلامتی مناسبی را دریافت کنید.
نظرات و سوالات