روش-رحم-اجاره-ای-در-قوانین-اسلامی

روش رحم اجاره ای در قوانین اسلامی: آیا انجام روش رحم اجاره ای در اسلام مجاز است؟

19 شهریور 1403 تاریخ به‌روزرسانی

برای زوج هایی که تحت درمان های مختلف پزشکی قرار گرفتند و هنوز نتیجه مطلوبی نگرفتند، رحم اجاره ای می تواند یک چشم انداز نویدبخش باشد. اما روش رحم اجاره ای دقیقاً چیست؟

روش رحم اجاره ای (اهدایی) یک عمل پزشکی است که در آن یک زوج نابارور می توانند از طریق استفاده از رحم زن دیگری صاحب فرزند شوند. این کودک می تواند فرزند بیولوژیکی خود آنها باشد یا فقط از نظر ژنتیکی با یکی از والدین مرتبط باشد. این روند را می توان به دو طریق مختلف انجام داد: روش رحم اجاره ای سنتی و روش رحم اجاره ای جایگزین.

دو نوع روش رحم اجاره ای

روش رحم اجاره ای سنتی یا نسبی (Traditional or partial surrogacy): در این فرآیند، مادر جایگزین و ژنتیکی کودک یک شخص است. تخمک های مادرجایگزین با استفاده از تکنیک IUI توسط اسپرم های پدر یا اهدا کننده به طور مصنوعی تلقیح می شوند.

روش رحم اجاره ای جایگزین یا میزبان (Gestational or host surrogacy): درروش رحم اجاره ای جایگزین، جانشین فقط حامل جنین است و هیچ ارتباط ژنتیکی با آن ندارد. اسپرم ها و تخمک های والدین یا اهداکنندگان مورد نظر با استفاده از تکنیک های خاص IVF یا  ICSI  در یک محیط آزمایشگاهی ترکیب شده و به رحم جایگزین منتقل می شوند. اما چرا مردم در وهله اول از رحم اجاره ای استفاده می کنند؟ دلایل آن چیست؟ در زیر می توانید در مورد استفاده از رحم اجاره ای بخوانید.

نیازها و موارد استفاده از روش رحم اجاره ای

برای حفظ خانواده به عنوان یک واحد اجتماعی و جلوگیری از فروپاشی احتمالی آن، زوجین نابارور سعی می کنند از روش رحم جایگزین به عنوان نوعی درمان به منظوربچه دار شدن استفاده کنند. این اقدام ممکن است دلایل پزشکی زیر را داشته باشد.

مهمترین دلیل استفاده ازمادرجایگزین این است که یا رحم زن نابارور برای بارداری مناسب نیست یا او اصلاً رحم ندارد. نبودن رحم ممکن است مادرزادی یا اکتسابی باشد. در شکل مادرزادی، به دلیل رشد غیر طبیعی مجاری مولر در دوران بارداری، دختر تازه متولد شده دارای تخمدان های طبیعی است اما از داشتن رحم محروم است.

در نوع اکتسابی، زن به دلیل جراحی رحم (برداشتن رحم) به خاطر تغییرات بدخیم در سلولهای مخاطی دهانه رحم یا خود رحم، رحم ندارد اما تخمدان دارد. گاهی اوقات به دلیل وجود نقایص و ناهنجاری ها در ساختاررحم که به علت وجود فیبروم های زیاد یا به دلیل کورتاژهای مکرر (سندرم آشرمن) جنین نمی تواند در درون رحم قرار گیرد.

از دیگر دلایل استفاده از رحم اجاره ای می توان به کمک کردن به زن مبتلا به سرطان، بیماری های قلبی عروقی، دیابت و سایر مواردی که به دلیل شیمی درمانی یا استفاده از داروممانعت بارداری وجود دارد اشاره کرد. این روش همچنین می تواند زمانی توصیه شود که خانمی به بیماری ژنتیکی مبتلا باشد که می تواند به جنین منتقل شود یا به دلایل نامشخص سقط مکرر داشته باشد.

امروزه تقریباً 80 میلیون نفر بدون فرزند در جهان زندگی می کنند. در بیشتر ملت ها ، نداشتن فرزند یک مشکل اساسی است که منجر به رنج و درد زوجین نابارور می شود. آن می تواند پیامدهای منفی اجتماعی بسیاری را برای زوج به ویژه برای زنان به همراه داشته باشد. آنها می توانند از رویدادهای اجتماعی کنار گذاشته شده ومورد انتقاد یا بدرفتاری قرار گیرند. همچنین ممکن است منجر به طلاق، ازدواج های چند همسری یا انزوای اجتماعی شود.

روش رحم اجاره ای از دیدگاه اسلام

در کشورهای مختلف نگرش های حقوقی، مذهبی و اجتماعی گوناگونی نسبت به روش رحم اجار های وجود دارد. روش رحم اجاره ای در اسلام و کشورهای اسلامی موضوعی است که بسیار قابل بحث است. برای بررسی احکام این روند، داوطلبان باید به فتواهای معتبر و نظرات فقها در مورد روش جایگزینی مراجعه کنند. روش رحم اجاره ای در اسلام از دو دیدگاه متفاوت قابل بحث است. در مذهب سنی، فقهای اهل سنت واقعاً نگرش مثبتی به استفاده از روش IVF و رحم جایگزین ندارند. آنها تصور می کنند گرفتن تخمک یا اسپرم از شخص ثالث مانند تقسیم بستر ازدواج با شخص دیگری است و بنابراین آن را با "زنا" مقایسه می کنند زیرا مادرجایگزین حامل تخمک بارور شده فردی است که شوهر قانونی او نیست و بنابراین جنین نامشروع محسوب می شود .
بعلاوه، آنها استدلال می کنند از آنجا که مادر بیولوژیک نقش ژنتیکی در ایجاد کودک دارد، احتمال بالایی برای تقابل عاطفی و قانونی بین دو "مادر" وجود دارد.
با این حال، دو شرط زیر در مذهب سنی مجاز است مادامی که زن و شوهر هنوزمتاهل باشند:
1- باروری در خارج از بدن که با ترکیب اسپرم شوهر و تخمک زن اتفاق افتاده و سپس به رحم همسر منتقل شده است (IVF).
2- بارور شدن در داخل بدن همسر با انتقال اسپرم شوهر از طریق مکانیکی به رحم وی (IUI).
شرایط فوق به این معنی است که به معنای واقعی کلمه هیچ مادر جایگزینی وجود ندارد! زن و شوهر باید در انجام مراحل کار راضی باشند. پزشک باید زن باشد و در صورت امکان بهتر است مسلمان باشد. روش رحم اجاره ای در شاخه ی حنفی و روش رحم اجاره ای در شاخه ی شافعی با استفاده از تکنیک های مدرن باروری قابل قبول است تا زمانی که تلقیح توسط اسپرم های شوهر و تخمک های همسر اتفاق می افتد. در اینجا لازم به ذکر است که تعداد کمی ازمقام های مذهبی روش رحم جایگزین بین همسران (دو زن قانونی یک مرد) را مجاز می دانند.
در مذهب شیعه، بسیاری از رهبران مذهبی در مورد اهدای نطفه از شخص ثالث نظریه یکسانی دارند. با این حال، در سال 1999 آیت الله خامنه ای ، ولی فقیه عالیقدر شیعه در ایران حکم داد که تحت برخی شرایط  رحم اجاره ای و اهدای تخمک یا نطفه مجاز است. وی اظهار داشت: "انتقال جنین به رحم زن به هیچ وجه ممنوع نیست، اما باید از لمس و دیدن حرام خودداری شود". به عنوان مثال، اگر شوهر به طور موقت با اهدا کننده تخمک ازدواج کند اهدای تخمک مجاز است.
توجیه وی برای اجازه دادن به اهدای جنین این است که جنین از یک زوج متاهل ایجاد شده و به یک زوج متاهل دیگر داده می شود، و این شامل تماس مستقیم جنسی نیست بنابراین نمی توان آن را زنا نامید. این تفاوت چشمگیر در نگرش شیعه و سنی در مورد روش رحم اجاره ای در اسلام، از برداشت متفاوت از عمل زنا نشات می گیرد.
در تصور شیعه، زنای محصنه تماسی بدنی و جسمی است و فقط انتقال تعدادی سلول را شامل نمی شود. همچنین از نظر شیعه، زنای محصنه خانواده را از بین می برد در حالی که اهدای نطفه (یا رحم جایگزین) از آن محافظت می کند. روش رحم اجاره ای براساس اهداف شرع که محافظت از عزت و شرافت فرد است قابل قبول است. همچنین از حفظ گونه های انسانی که یکی از اهداف اصلی شریعت است دفاع می کند. طرفداران روش رحم اجاره ای در اسلام با مقایسه این روش با اصطلاح "مادر رضاعی" آن را مجاز می دانند. درست مانند مادر خوانده ای که به کودک شیر می دهد و او را تغذیه می کند، درروش رحم اجاره ای نیز کودک توسط مادر جایگزین تغذیه می شود. بنابراین آنها روش رحم اجاره ای و مادر رضاعی را مشابه یکدیگر می دانند.

شرایط استفاده از روش رحم اجاره ای در اسلام

احكام شرعي از پذيرش روش رحم اجاره ای در اسلام به صورت مطلق جلوگيري مي كند. پذیرش عمومی این عمل به زوجین این امکان را می دهد که از راه های دیگر بچه دار شوند بدون اینکه زن سختی های بچه دار شدن را تجربه کند فقط به این منظور که طراوت و زیبایی خود را از دست ندهد. آنها استدلال می کنند که پایین آوردن ارزش زنان به سطح کالای قابل اجاره و از بین بردن ارزش های مادرانه یکی از پیامدهای آن است.

به طور خلاصه ، اگرچه بچه دار شدن برای هر زوج یک اجبار قانونی نیست، اما دنبال کردن رویای بچه دار شدن می تواند یک حق شخصی باشد. با رعایت شرایط خاص و رهنمودهای شرع، فقه و سنت می توان روش رحم اجاره ای و والدین شدن را معتبر دانست.

تیم پزشکی حرفه ای ما در شرکت TebMedTourism آماده است تا شما را راهنمایی کرده و به سوالات بیشتر شما در مورد روش رحم جایگزین پاسخ دهد. ما شما را تا پایان این سفرپزشکی هدایت خواهیم کرد. با شرکت TeBMedTourism در طول هفته بصورت رایگان تماس بگیرید.

abstract-blue-hexagonal-shapes-background
2024-09-09
روش رحم اجاره ای در قوانین اسلامی
پزشکی

نظرات و سوالات

- آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.. - فیلدهای مورد نیاز علامت گذاری شده اند *
WhatsApp Button